Veel gestelde vragen

Bekijk hier de veel gestelde vragen. Mogelijk vind jij hier het antwoord op je vraag. Staat je vraag hier niet tussen, dan kun je deze altijd stellen in één van de besloten fora. 

Therapeutische Elastische Kousen (TEK)

Een elastische kous zorgt er voor dat het lymfevocht zo goed mogelijk terug naar het hart wordt gestuwd. De behandeling is gericht op het terugdringen van oedeem (vochtophoping) in uw arm of been.

Rondbrei kousen zijn buisvorming gebreid en hebben geen naad. Dit type kous is minder stug dan de vlakbrei kous. De vlakbrei kous is uit één lap gebreid waardoor er een naad in het breiwerk komt.
De vlakbrei kous is stugger en hierdoor gemakkelijker aan te trekken dan de rondbrei kous.

Uw arts bepaalt, afhankelijk van uw ziektebeeld en eventueel in overleg met uw kousenleverancier welke koussoort of koustype voor u het meest geschikt is. Tevens wordt rekening gehouden met zaken zoals uw kracht en lenigheid en de maten of vorm van uw benen.

Kousenfabrikanten adviseren om de kous vaak, het liefst dagelijks te wassen. Dat kan met de hand, maar ook in de wasmachine. Op het ingenaaide label van de kous staat een wasvoorschrift waar u zich aan moet houden. Gebruik in ieder geval een fijnwasmiddel. Gebruik nooit wasverzachter, bleek of bleekmiddelen, vlekkenwater, wasbenzine of iets soortgelijks.

Bij handwas is het belangrijk dat de kous goed wordt uitgespoeld met veel water zodat er geen zeepresten achterblijven. Nooit de kous(en) uitwringen!
Om de kousen sneller te laten drogen kunt u ze na het wassen stevig in een handdoek rollen en krachtig uitdrukken. Vervolgens weer in model brengen en – het liefst liggend – laten drogen, maar nooit in de droogtrommel, bij de kachel, op de verwarming of in de zon.
De meeste kousen kunnen niet tegen vet, dan lost het rubber op. Gebruikt u daarom dus nooit vet, zalf en crème onder de kous.
Wanneer u zich aan de voorschriften houdt, behoudt de kous het langst zijn druk en zo heeft u er het langst profijt van.

Het tijdig vervangen van uw therapeutische elastische kousen is erg belangrijk. Oude elastische kousen hebben door veelvuldig dragen een groot deel van hun druk verloren, en daarmee hun therapeutische waarde. Nieuwe kousen voelen strakker aan om het been omdat ze optimaal op druk zijn. De werking is dan weer gegarandeerd.

De vorm van onze bovenbenen is praktisch altijd uitlopend naar boven. Dit bemoeilijkt het op de plaats blijven zitten van lange kousen. De kousen zijn sterk elastisch en willen onder invloed van trekkrachten en spierwerking tijdens het bewegen naar beneden zakken. Een siliconenband kan de kous alleen ophouden wanneer deze ‘pakt’ op stevig weefsel. Indien het bovenbeenweefsel te slap is, zal gekozen moeten worden voor een andere manier van bevestiging.

Mogelijke alternatieven zijn:
  • Kousen met heupstuk
  • Een panty
  • Een compressiebroek

Huidlijm is ook vaak een goede oplossing om de silliconenband op zijn plek te laten zitten.

Het ontstaan van putjes in de huid wordt vaak veroorzaakt door de druk van de siliconennopjes op de huid en dit kan geen kwaad. U zult merken dat deze de volgende dag, of zelfs al eerder, gewoon weer verdwenen zijn. Als u hier heel veel last van heeft, dan zou u uw kous een keer binnenste buiten kunnen dragen, met de siliconenopjes naar buiten. Let hierbij op dat dit alleen kan als uw kous zowel bij de voet als bij de boord een rechte afwerking heeft.
Heeft u echter huidirritatie onder de siliconenboord, bijvoorbeeld rode niet wegtrekkende bultjes of deukjes, dan wordt dit vaak veroorzaakt door ophoping van huidschilfers, zweet en talg. Het is belangrijk om het boord elke dag schoon te maken met een nat washandje. Zo voorkom je dat de dag erna de overbelaste huid kapot gaat omdat je “huidafval” in de kleine wondjes drukt.
De irritatie wordt mede veroorzaakt door trekkrachten. Het tussentijds opnieuw goed optrekken van de kous is daarom ook belangrijk. En vergeet niet om de huid ’s avonds te verzorgen met een lichte crème of schuim op basis van 5% ureum (urea), een droge huid is per definitie veel kwetsbaarder.
Gaan de klachten niet over, ondanks de genomen voorzorgsmaatregelen, neem dan contact op met uw leverancier van de kousen.

De klachten die u beschrijft ontstaan omdat de enkel ter plaatse niet mooi rond is: de achillespees steekt uit en direct ernaast liggen twee holle ruimtes. De kous geeft de hoogste druk op het uitstekende deel, in dit geval de achillespees. Het beste kunt u de ruimtes naast de achillespees opvullen met pelottes of met watten en het geheel met polstermateriaal mooi rond maken. Dan zal de druk die de kous geeft gelijkmatig verdeeld worden en uw achillespees zal niet meer rood en pijnlijk worden. Raadpleeg hiervoor uw leverancier.

Vanaf de levering van uw therapeutische elastische kousen tot en met 6 maanden daarna geeft de fabriek u garantie op eventuele fabricagefouten. Constateert u binnen deze 6 maanden een defect, laat dit dan altijd eerst door uw kousenleverancier beoordelen. Deze zal de kous(en) zo nodig opsturen naar de fabrikant. Indien het defect onder de garantie valt, worden deze gratis gerepareerd. Repareer uw kousen liever niet zelf, dit kan ten koste gaan van de kwaliteit en de werking. Vraag in ieder geval eerst uw kousenleverancier om advies.

Lymfoedeem

Wondroos kenmerkt zich door een scherp begrensde roodheid in het lymfoedeemgebied. De roodheid kan zich daar snel verspreiden. De huid ter plaatse voelt dan warm en kan gezwollen zijn. Naast de huidklachten kunt u zich ook erg ziek gaan voelen. Vaak ben je 1 à 2 dagen voor de wondroos zich openbaart wat lusteloos/moe e.d. Nadat de roodheid opkomt, kunt u zich koortsig en rillerig voelen. Belangrijk is om bij de eerste signalen van de roodheid direct naar uw huisarts te gaan. Wondroos kan het lymfestelsel verder aantasten en daarom is voorkoming van wondroos erg belangrijk.

Elke operatie aan een arm met lymfoedeem is risicovol. Er bestaat een kans dat het lymfoedeem toeneemt en er is bij elke wond een kans op wondroos (erysipelas). Er zijn een aantal adviezen die in het ziekenhuis toegepast kunnen worden.

Uw oedeemtherapeut kan die adviezen hanteren om het lymfoedeem zo stabiel mogelijk te houden vóór en na de operatie. Het is raadzaam, rondom een operatie, een lymfoedeem arm te zwachtelen. Zowel vóór als na de operatie. Daarbij is het belangrijk om te weten hoe ernstig het lymfoedeem is. Betreft het minder dan 10% volume verschil, dan zijn leefregels en zwachtelen voldoende. Betreft het een volume verschil van meer dan 1 liter, dan kan  zwachtelbehandeling in het ziekenhuis en misschien zelfs een reductieoperatie zinvol zijn.

Het belangrijkste is om zoveel mogelijk te voorkomen dat er wondjes ontstaan bij het ontharen van de benen en eventueel de schaamstreek. Er mag ontharingscrème gebruikt worden. Een ladyshave zou ook kunnen worden gebruikt. Belangrijk is dan wel om met de haren mee te scheren. Gebruik altijd bij het scheren een desinfectiemiddel zoals bijvoorbeeld Hibiscrub (chloorhexidine).

Harsen kan men beter niet doen. Daarbij kunnen kleine wondjes ontstaan met het risico op het krijgen van wondroos.

Therapeutische elastische kousen zijn ontwikkeld om er juist in te bewegen. Door de compressie krijgt de spierpomp extra druk bij bewegen. De kousen ’s nachts dragen wordt niet aangeraden. Er is wel compressiemateriaal ontwikkeld dat u ‘s nachts mag dragen.
Overleg dit met uw therapeut, hij/zij kan adviseren wat het beste bij u past.

Er zijn verschillende mogelijkheden op het gebied van compressiemateriaal. Voor iedere persoon is verschillend wat gewenst is in zijn/haar situatie. De zorgverzekeraar heeft waarschijnlijk niet de juiste informatie om welk compressieverband het gaat.

Lipoedeem

In het algemeen behoort de specialisatie van lymfoedeem en lipoedeem tot het gebied van dermatologen. Het is echter zo, dat de ene dermatoloog meer ervaring heeft in deze aandoening dan de andere. U kunt dit ook met uw huisarts overleggen. Mocht die geen duidelijkheid kunnen geven, dan is de beste manier om daar achter te komen om de dermatoloog te vragen naar zijn of haar ervaring met lipoedeem en of hij u zo nodig kan verwijzen naar een collega die meer ervaring heeft met deze aandoening.

Bij lipoedeem is er sprake vetophoping (vetzwelling). Dit kan soms in combinatie met vocht(oedeem) ophoping voorkomen. Bestaat dit vocht uit lymfe, dan noemen we het lipo-lymfoedeem. Bij lipoedeem kan er op dezelfde manier gezwachteld worden als bij lymfoedeem. Alleen werk je naar een ander doel toe. Bij lipoedeem is het erg belangrijk om op gewicht te blijven en de spierkracht te versterken. Door de combinatie van zwachtelen
en bewegen zullen de klachten bij lipo-lymfoedeem gereduceerd worden. Belangrijk is wel dat er na het zwachtelen, wanneer het oedeem stabiel is, een aangemeten elastische kous wordt gedragen.

Vraag het een specialist!

Stel je vraag aan een gespecialiseerde arts of therapeut.