Wondroos

Wondroos of belroos (erysipelas) is een bacteriële infectie van de huid en het onderhuidse weefsel. De aangedane huid kleurt dan (glanzend) rood en voelt pijnlijk aan. Er is meestal sprake van een klein wondje of andere beschadiging van de huid waardoor bacteriën eenvoudig in het weefsel kunnen komen. 

Wat is wondroos?

Wondroos of belroos (erysipelas) is een bacteriële infectie van de huid en het onderhuidse weefsel. De aangedane huid kleurt dan (glanzend) rood en voelt pijnlijk aan. Er is meestal sprake van een klein wondje of andere beschadiging van de huid waardoor bacteriën eenvoudig in het weefsel kunnen komen. In de meeste gevallen komt wondroos op het (onder)been voor, maar soms ook op een van de armen, de oren of in het gezicht. Zowel volwassenen als kinderen kunnen wondroos oplopen.

Start altijd zo snel mogelijk met antibiotica om ernstige complicaties te voorkomen.

Lymfoedeem en wondroos

Wondroos komt regelmatig voor bij lymfoedeempatiënten. Een infectie dient zoveel mogelijk voorkomen te worden omdat door wondroos het risico op verergering van het oedeem wordt vergroot. Door de ontsteking kunnen de lymfvaten beschadigd worden en kan er lymfoedeem ontstaan of bestaand lymfoedeem verergeren. Ieder wondje, hoe klein ook, is een ingang voor bacteriën. Dus moeten wondjes zoveel mogelijk worden voorkomen. Overigens kan frequent optredende wondroos ook leiden tot het ontstaan van lymfoedeem, doordat het lymfvatstelsel steeds verder wordt aangetast.

Waar kan het in het lichaam optreden?

Wondroos kan in principe op iedere plek op het lichaam optreden, maar het treedt het meest op aan de benen of armen en handen. Ook kan er een wondroos infectie optreden na een operatie, daarom is uiterste voorzichtigheid hier geboden.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Als er wondroos optreedt voelt men zich erg ziek. Dit kan gepaard gaan met koorts, overgeven en koude rillingen. Vooral bij mensen die lymfoedeem hebben kan wondroos acute optreden. Meestal voelt men het al een dag van te voren aankomen als er al eerdere wondroosperiodes zijn geweest. Start altijd zo snel mogelijk met antibiotica!
Als het gebied waar de wondroos zich bevindt erg gezwollen is, kan men dit het beste zwachtelen of de elastische kous proberen aan te trekken. Dit bevorderd het genezingsproces omdat het volume minder snel toeneemt. Indien men vaker episodes meemaakt van wondroos kan er overwogen worden om preventief antibiotica te gaan gebruiken. Bespreek dit met de eigen arts.

Behandeling van wondroos

Wanneer wondroos is vastgesteld, zal er behandeld worden met antibiotica. In een aantal gevallen is ziekenhuisopname noodzakelijk totdat de koorts en de roodheid van de huid verdwenen zijn. Zodra de koorts weg is, moet er een goede lokale behandeling plaatsvinden, welke tenminste uit goede compressietherapie bestaat. Daarnaast kan later manuele lymfdrainage worden overwogen.

Als de zwelling weer weg is, moet een goede therapeutisch elastische kous worden aangemeten en gedragen.
Bij lymfoedeempatiënten is het belangrijk om weer zo snel mogelijk tot de omvangsmaten van vóór de infectie zien te komen.
Verder zijn goede antibacteriële maatregelen zoals ontsmettende zeep, goede verzorging van de huid en dergelijke belangrijk.

Tips voor het voorkomen van wondroos
Besmettingsgevaar

De kans dat iemand met wondroos een ander daadwerkelijk besmet, is uiterst gering.

Wondroos wordt veroorzaakt door een bepaalde bacterie (van de Streptococcus groep), die veel voorkomt en die niet direct besmettelijk is, behalve als je er gevoelig voor bent of minder (lokale) weerstand hebt.
Soms wordt een wondroos gecompliceerd door een bijkomende bacterie, die wèl meer besmettelijk is (bijvoorbeeld Stafylococus Aureus). Om die reden worden bijvoorbeeld patiënten met wondroos ook nooit naast een geopereerde patiënt verpleegd.

Als er toch nog een wondje ontstaat, ontsmet dit dan met een desinfecterend middel zoals HibiScrub of Betadine scrub. Wondroos kan in het algemeen bij mensen met overgewicht leiden tot ernstiger infecties. Afvallen in gewicht kan dan ook bijdragen om in de toekomst minder risico te hebben op herhaling van wondroosinfectie. Bovenstaande tips en adviezen geven geen garantie dat er geen erysipelas zal ontstaan. U verkleint hiermee echter het risico van ontstaan van erysipelas, zeker voor de patiënt met lymfoedeem is dit heel belangrijk.

Tip van een lotgenoot

Als ik wondroos krijg in mijn arm of been dan probeer ik altijd mijn Elastische Kous aan te houden om ervoor te zorgen dat de zwelling niet al te veel kan toenemen omdat het oedeem dan (tijdelijk) verergerd. Tevens zorg ik met koude kompressen (Ice-packs, natte (thee)doeken e.d.) ervoor dat de warmte van de huid wordt afgekoeld.